Γιάννης Ρίτσος
|
Γιάννης Ρίτσος |
Ο Γιάννης Ρίτσος είναι ένας κορυφαίος ‘Ελληνας
ποιητής. Γεννήθηκε στὴ Μονεμβασιά την Πρωτομαγιὰ του 1909 και πέθανε στην Αθήνα
το 1990. Πάνω από εκατὸ ποιητικὲς συλλογὲς καὶ συνθέσεις, εννέα πεζογραφήματα ,
τέσσερα θεατρικά, όπως και μελέτες για ομοτέχνους συγκροτούν το κύριο σώμα του έργου
του. Πολυάριθμες μεταφράσεις, χρονογραφήματα και άλλα δημοσιεύματα συμπληρώνουν
την εικόνα του δημιουργού.
Ο πατέρας του ήταν κτηματίας, αλλὰ έχασε την περιουσία
του και πολὺ νωρὶς ο ποιητὴς δυστύχησε οικονομικά. Γρήγορα το ενδιαφέρον του
στράφηκε στην ποίηση και στα μεγάλα κοινωνικοπολιτικὰ προβλήματα της εποχής
του. Οι νέες ιδέες του ήταν μαρξιστικές. Αυτὲς οι ιδέες στάθηκαν αφορμὴ για
περιπέτειες. Φυλακίστηκε, εξορίστηκε και εκτοπίστηκε πολλὲς φορές. Τόποι εξορίας
του υπήρξαν η Μακρόνησος και ο ‘Αγιος Ευστράτιος , η Γυάρος, η Λέρος και η
Σύρος στην επταετία της χούντας. Η ζωὴ του ποιιητή υπήρξε ταραγμένη και
περιπετειώδης. Χαρακτηρίζεται απὸ ασθένειες και πολιτικὲς διώξεις. Σίγουρα όλη
αυτὴ η ένταση επηρέασε την ποίησή του.
Το 1921 άρχισε να συνεργάζεται με τη «Διάπλαση των
Παίδων». Πολλὰ απὸ τα νεανικά του
ποιήματα δημοσιεύτηκαν στο φιλολογικὸ παράρτημα της «Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας»
του Πυρσού.Για να ανταπεξέλθει στις βιοτικὲς ανάγκες εργάσθηκε ως χορευτὴς σε επιθεωρησιακὸ
μπαλέτο (1930) αφού φοίτησε στη σχολὴ Μοριάνοφ. Επίσης, ο Ρίτσος ασχολήθηκε ερασιτεχνικὰ
με τη ζωγραφικὴ και τη μουσική.
Το 1934 εκδόθηκε η πρώτη ποιητικὴ συλλογή του με τίτλο
«Τρακτέρ», ενώ άρχισε και τη συνεργασία του με το «Ριζοσπάστη», με τα «Γράμματα
για το Μέτωπο». Το 1935 κυκλοφορούν οι «Πυραμίδες», το 1936 ο «Επιτάφιος» και το
1937 «Το τραγούδι της αδελφής μου». Έλαβε ενεργὸ μέρος στην Εθνικὴ Αντίσταση, ενώ
κατὰ το χρονικὸ διάστημα 1948-1952 εξορίστηκε σε διάφορα νησιά. Το 1956
τιμήθηκε με το Α´ Κρατικὸ Βραβείο Ποίησης για τη «Σονάτα του Σεληνόφωτος».
Το 1968 προτάθηκε για το βραβείο Νόμπελ απὸ 75 Γάλλους
ακαδημαϊκούς, συγγραφείς και νομπελίστες, το 1975 αναγορεύτηκε επίτιμος
διδάκτορας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το 1987 του Εθνικοῦ
και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Διακρίθηκε όμως και με πολλὰ ξένα
βραβεία. «Μέγα διεθνὲς βραβείο ποίησης» (Βέλγιο, 1972), διεθνὲς βραβείο
«Γκεόργκι Δημητρώφ». (Βουλγαρία, 1975), μέγα βραβείο ποίησης «Αλφρὲ ντε Βινύ»
(Γαλλία, 1975), διεθνὲς βραβείο «Αίτνα-Ταορμίνα» (Ιταλία, 1976), «βραβείο Λένιν
για την ειρήνη» (ΕΣΣΔ, 1977), διεθνὲς βραβείο «Μποντέλο» (1978).
|
Calligraphy by Yannis Ritsos |
Ποιὸς είναι λοιπὸν ο Ρίτσος; Ο βάρδος των λαϊκών αγώνων
ή ο μοναχικὸς σκεπτικιστής, ο «απαρηγόρητος παρηγορητὴς του κόσμου»; Ο αισθησιακὸς
που ρουφάει με όλους τους πόρους του τους χυμοὺς της ζωής, αυτὸς που κλείνει
μέσα στ᾿ ανθρώπινο σώμα τον φυσικὸ κόσμο και, αντίστροφα, μεταμορφώνει τὸ
σύμπαν σε παλλόμενη σάρκα; Ο ερωτικός, που σκιρτά σ᾿ όλα τα αγγίγματα των
σωμάτων και των αγαλμάτων, ή ο ασκητὴς που «απωθεί» και «θεώνεται»; Ή μήπως ο
φύσει υπαρξιακὸς που εκθέτει την αγωνία του στον ψιθυριστὸ διάλογό του με το
χρόνο και το θάνατο; Ο «διχασμένος και διπλός», μας λέει ο ίδιος, επιβεβαιώνοντας
τον υπερβατικὸ λόγο της ποίησης.
Σήμερα, όταν
ο καπνός από τις ιδεολογικές διαμάχες του περασμένου αιώνα έχει εξαπλωθεί και
τα πνεύματα έχουν ηρεμίσει, μπορούμε να κάνουμε μια νέα ανάγνωση του έργου του
Γιάννη Ρίτσου με ένα διαφορετικό βλέμμα, αποστασιοποιημένοι από το διαχωρισμό
και τις αυστηρές απόψεις του παρελθόντος. Πρέπει
να δεχτούμε αυτό που υπονοείται, ότι η πολιτική δέσμευση του Ρίτσου είναι
συνώνυμη με την ποιητική λέξη, ότι το αναπόσπαστο κράμα του είναι η ραχοκοκαλιά
της ποίησης και της ύπαρξής του: «Η πρώτη και η τελευταία λέξη σας προφέρεται
ως αγάπη και επανάσταση.Η Ποίηση πρόφερε όλη τη σιωπή
σου.". Αυτός ο στίχος είναι ένα απόφθεγμα από τον ίδιο τον ποιητή. Για τα
καλύτερα ή τα χειρότερα ο Ρίτσος είναι ένας αριστερός ποιητής, γιατί αυτό είναι
που θα μπορούσε να είναι και που ο ίδιος ήθελε να είναι. Ακόμη και στα πιο
σκοτεινά ποιήματά του μιλάει απλά με καθημερινές λέξεις
"υπερχρησιμοποιημένες" για παρόμοια και ταπεινά πράγματα.
Ζωή
Ρογδάκη, Κατερίνα Σκουραδάκη Τμήμα Β1
YANNIS RITSOS
|
Yannis Ritsos |
Yannis Ritsos is a leading Greek poet. He was born in Monemvasia on May
Day, 1909 and died in Athens in 1990. Over a hundred collections of poetry and
compositions, nine novels , four plays, as well as omotechnous studies form the
main body of his work. Numerous translations, chronicles and other newspaper
articles make up the image of the creator.
His father was a farm owner, but lost his fortune and very early the poet
became miserable financially. Soon his interest turned to poetry and the great
socio-political problems of his time. His new ideas were Marxist. These ideas
were the reason for his adventures. He was imprisoned, exiled and displaced
several times. The Places of his exile were Makronessos and Agios Efstratios, Gyaros, Leros and Syros during the seven years’
dictatorship. The life of the poet was disturbed
and adventurous. It was characterized by diseases and political persecutions.
Surely all this tension, influenced his poetry.
In 1921 he started collaborating with the “Formation of the children”. Many
of his youthful poems were published in the literary section of the "Great
Greek Encyclopedia" of Pyrsos. To cope with the necessities of life he
worked as a ballet dancer in a ballet (1930) after he studied at the school Morianof. Also, Ritsos was involved with painting and music as an
amateur.
In 1934 his first collection of poetry entitled "Tractor" was
published and he began his collaboration with "Rizospastis" newspaper
with "Letters for the battlefront." In 1935 he circulated
"Pyramids" In 1936 the "Epitaph" and in 1937 "My
sister’s song." He took an active part in the National Resistance, while
during the period 1948-1952 he was exiled on several islands. In 1956 he
received the State Award for Best Poetry for "Moonlight Sonata."
In 1968 he was nominated for the Nobel Prize by 75 French academics,
writers and Nobel holders, in 1975 he received an honorary doctorate from the
Aristotle University of Thessaloniki and in 1987 from the National and
Kapodistrian University of Athens. He distinguished, however, with many foreign
awards. "Great International Award for Poetry" (Belgium, 1972), an
international award "Georgi Dimitrov". (Bulgaria, 1975), Grand Prize for
poetry "Alfre de Viny (France, 1975), an international award"
Etna-Taormina "(Italy, 1976)," Lenin Prize for Peace "(USSR,
1977), the international award" Bontelo "(1978).
But
who is Ritsos? A singer of the people’s
struggles or the lonely skeptic, the "comforter of the comfortless
world?" The sensual that sucks with all his resources the juices of life, one that closes within his
human body the natural world and on the
contrary he transforms the universe into pulsating flesh? The erotic, who leaps
in the touching of all the bodies and statues, or the hermit who
"repels" and " become a god"? Or is he the naturally
existential person who explains his
agony in his whispered conversation with time and death? "The
divided and double" says himself, confirming the exaggerated word of
poetry.
Today, when the smoke from last
century’s ideological battles has spread and spirits have settled down, we can
make a new reading of the work of Yannis Ritsos with a different look,
distanced from the separation and rigid views of the past. We have to
accept what is implied, that Ritsos’ political commitment is synonymous with
the poetic word that his integral alloy is the backbone of his poetry and
existence: "Your first and last word uttered love and
revolution. Poetry uttered your entire silence". This verse is a
maxim of the poet himself. For better or worse Ritsos is a leftist poet,
because this is who he could be and who he wanted to be. Even in his most
obscure poems he speaks simply with everyday words “overused” for similar and
humble things.
From “In the Barracks”
The moon entered the
barracks
It rummaged in the soldiers’ blankets
Touched an undressed arm Sleep
Someone talks in his sleep Someone snores
A shadow gesture on the long wall
The last trolley bus went by Quietness
Can all these be dead tomorrow?
Can they be dead from right now?
A soldier wakes up
He looks around with glassy eyes
A thread of blood hangs from the moon’s lips
In Romiosini, the postwar years are a
focus (1945-1947), and they have not been kind. The seven parts to this
piece each reflect a soldier’s journey home.
These trees don’t take
comfort in less sky
These rocks don’t take comfort under foreigners’
Footsteps
These faces don’t’ take comfort but only
In the sun
These hearts don’t take comfort except in justice.
An entirely different feeling is found in Parentheses,
composed 1946-1947. In it, healing is observed and a generosity of spirit
exerts itself among those whose hearts had been previously crushed. In
“Understanding”:
A woman said good
morning to someone –so simple and natural
Good morning…
Neither division nor subtraction To be able to look outside
Yourself-warmth and serenity Not to be
‘just yourself’ but ‘you too’ A small addition
A small act of practical arithmetic easily understood…
Zoi Rogdaki, Katerina Skouradaki B1 Class
Coordinator teachers: Korakaki Helen & Stavri
Katerina